TẾT SÀI GÒN

          Nói là ăn tết thế chứ có vẻ như người Sài Gòn chơi tết nhiều hơn.

          Cũng như Hà Nội, tết là những ngày Sài Gòn được vắng vẻ hẳn, không còn cảnh người nối người, xe bám xe trên đường, ùn tắc bất cứ lúc nào, ở đâu. Nên sáng mùng 1 nhiều người Sài Gòn mở cửa rồi tròn mắt ngạc nhiên vì phố vắng, rồi lấy xe chạy một vòng cho… sướng.

CƠM NẮM CỦA TÔI

Cái hình ảnh 4 ông bà nhà văn ngồi hiên ngang cơm nắm giữa sân bay Nội Bài chắc làm nhiều người ngạc nhiên, nhưng tôi, rất tự hào về điều ấy, và nhân đấy tuyên bố, từ nay nếu được đi nước ngoài, và được bay từ Hà Nội, trong ba lô của tôi nhất định phải có… cơm nắm. Nó lại chả hơn khối món cà ri Ấn Độ, món chua cay Thái và cả hăm bơ gơ mà tôi đã từng “phải” xơi ư?

----------

CÀ KÊ MÙNG 5 TẾT- TẢN MẠN Ở SÂN BAY

          Thi thoảng cáu, được lúc VNairline thông báo hủy hoặc chậm chuyến, thế là… chửi um lên, cho sướng cái mồm, chứ, quả là, nó chỉ ô nhiễm loanh quanh chỗ chửi thôi, chứ chả giải quyết được việc gì.

CÀ PHÊ SÀI GÒN

Nhìn chung cà phê Sài Gòn đa dạng, đủ loại đủ kiểu, phục vụ nhiều đối tượng, từ anh ghiền cà phê thứ thiệt đến người mượn quán cà phê để giết thời gian, để xử lý công việc. Từ cà phê giải khát nước trong veo rất nhiều đá giá 7 ngàn đến cà phê chồn đặc vến lại giá hàng trăm ngàn. Từ người ngồi ngâm tôm từ sáng qua chiều cắm cúi bên laptop, iPad, điện thoại… đến kẻ dừng xe bên đường, ngồi nguyên trên yên, kêu 1 ly rồi ực 2 hơi xong trả ly kèm tiền rồi phóng xe đi tiếp. Từ mấy cái ghế nhựa rải trên vỉa hè dưới gốc bàng gốc trứng cá đến tầng mười mấy các khách sạn thơm phức bóng lộn… đều có thể cà phê...

----------------

CÀ KÊ MÙNG 2 TẾT- PHÂY BÚC KƠ ỌP LAI...

Cũng chưa hết, ngồi nói chuyện mới tỏ, nhờ facebook mà con của một cặp vợ chồng có mặt trong chiều nay đã quen rồi yêu con của một người khác cũng chơi facebook. Và thế là 2 bên bố mẹ cũng tranh thủ offline, và tuy gặp lần đầu nhưng kể về nhau vanh vách cứ như là nhà ở sát nhau, như ở chung trong một ngõ ở một làng quê nào đó...

------------

CÀ KÊ MÙNG MỘT TẾT

          Sáng sớm một cú điện thoại từ cộng hòa Séc gọi về. Một ông nhà báo người Việt quốc tịch Séc gọi vừa để chúc tết vừa để san sẻ nỗi nhớ quê. Hỏi ông bên ấy người Việt có tết nhất gì không, ông xuýt xoa, vẫn phải đi làm chứ tết nhất gì, bây giờ đang là nửa đêm, tôi căn ở Việt Nam là rạng sáng để gọi về gặp ông cho đỡ nhớ tết. Một lát sau thì cô em gái từ Maxcova gọi bằng Zalo, rất rõ, rõ hơn ông Séc gọi trực tiếp, và cũng rõ hơn cả người trong nước gọi Zalo cho nhau. Lại cũng vẫn là nỗi nhớ nhà nhớ tết, nhưng ở con gái nó tỉ mỉ và cụ thể hơn. Và cũng khác ông Séc, cộng đồng người Việt ở Nga tổ chức đón tết khá xôm, nhưng, không ở đâu bằng nhà mình, quê mình… cô em kết luận thế trong khi giọng đã chùng xuống, nghe ngàn ngạt như có vẻ nhuốm nước mắt…

TỰ GẶM

chợt thấy sợ những cầu vồng tán sắc

đóng cửa vào tự gặm mình thôi…

---------

SÀI GÒN RỖNG

Cậu lái xe tắc xi thốt lên: Hôm nay Sài Gòn rỗng bác ạ.

TƯƠI

Mà ế là đúng. Chúng ta luôn trong tâm thế chuẩn bị tết như thời bao cấp. Trước tết cả tháng truyền thông đã tập trung tuyên truyền tết. Mà là tuyên truyền theo kiểu sức mua tăng hay giảm, giá cả lên hay xuống, các ngành các cấp quan tâm tết ra sao… tóm lại là chú trọng vào hàng tết. Lo cho cái ăn.

------------

"CÓ NHỮNG BUỔI CHIỀU KHÔNG BIẾT CẤT VÀO ĐÂU"

Chiều cuối năm, nhìn những chuyến xe đò lầm lũi chở người về quê, đôi mắt có muốn long lanh lên thì nó vẫn cứ chứa một điều gì đó thăm thẳm. Nhưng biết làm sao được, có kẻ đi có người ở, có đoàn tụ thì cũng có chia ly, có trùng phùng thì cũng cần có xa cách, nó làm cho cuộc đời thêm nhiều sắc thái, nhiều trạng huống cảm xúc...
------------

VỀ BẢN LÁC UỐNG RƯỢU

Trước khi ngủ còn tham gia vào vòng xòe đầy mê hoặc và cũng vô cùng tình tứ với long lanh mắt uyển chuyển thân, nần nẫn tay ngần trắng và những bước nhún như đang đi trên đệm mây. Lò Cao Nhum bảo, thì cũng toàn con gái trong bản ra xòe thôi, như con dâu ông ấy. Cô này là giáo viên, chồng cũng giáo viên, nhưng lại còn là chủ thể của cái bản du lịch này, bởi chính Lò Cao Nhum, các con của ông, vừa là chủ thể lại vừa là khách thể của du lịch. Vừa là người làm du lịch lại vừa chính là sản phẩm du lịch. Cái bàn làm việc của nhà thơ họ Lò khiêm tốn ở một góc phòng khách trên cái sàn rộng mênh mông. Khiêm tốn bởi nó không cần rộng quá. Một cái ghế, 1 cái bàn con trên để laptop có wifi, giá sách nhỏ trước mặt, thế là ông có cả thế giới rồi. Còn thế giới. Họ không thể có cái nơi ngồi tuyệt vời ấy. Bốn phía là núi, mà là núi rất đẹp. Xung quanh là sặc sỡ thổ cẩm. Những lúc không gõ máy tính, ngẩng đầu nhìn vào núi, mà ngẫm ngợi, mà suy tưởng, có khi người thường cũng hóa triết gia được, huống gì ông là nhà thơ thứ thiệt, nhà thơ của bản Lác. Bản Lác có ông và ông là một phần của bản Lác…

------------

TÔI VÀ... Ô TÔ

Chỉ cách đây mươi năm, thú thật, tôi chả nghĩ mình sẽ có thể tự cầm vô lăng một cái ô tô, dù thực ra, thi thoảng đi đâu đó, tôi cũng đã từng tranh thủ chạy thử một tí, nhưng là chỉ để thử cảm giác tốc độ khi đường thật vắng và chú lái xe tự nhiên nổi hứng dễ tính với cách chạy chỉ một số duy nhất. Và chính vì lái thử thế nên mới thấy, làm chủ ngòi bút, bàn phím… dễ hơn làm chủ vô lăng. Và tặc lưỡi: thôi, cứ xe máy cho lành, đi đâu xa có người lái, mình ngồi trên xe đọc sách (cả làm thơ như anh Thăng nói), lướt web, ngủ, bâng quơ ngó nghiêng, thi thoảng phán vài câu để lái xe dạ theo, nó có tư thế… ông chủ hơn. Với lại, học lái mà không có xe để lái thì nó lại sẽ… quên. Có bằng lái mà khi có việc cần phải lái mà lại… quên cách lái, nó quê hơn rất nhiều không biết lái.

"THÔI EM NẰM LẠI VỚI ĐẤT LÀNH DUY XUYÊN"

Chưa hết, còn thăm thẳm nỗi nhớ con, đứa con gái bé bỏng phải cai sữa mẹ giờ ở một phương trời khác, một thế giới khác, bởi danh chính ngôn thuận, đất nước mình bị chia hai, miền Bắc mịt mù, miền Bắc mênh mông, miền Bắc hậu phương nhưng để về được đến hậu phương ấy là cả diệu vợi xa xôi, là hiểm nguy rình rập từng phút từng giây… từng ấy mối lo, từng ấy mối bận tâm, từng ấy quan hệ trong người con gái Hà Nội bé nhỏ giữa ngổn ngang xung quanh là chiến trận, đạn bom, là cái chết cận kề...
------------

TÁN NHẢM VỀ... THƯỞNG TẾT

Tôi ủng hộ chuyện thưởng tết, và mong nó trở thành phong tục đẹp của xã hội khi chúng ta vẫn coi tết là ngày lễ thiêng liêng nhất trong năm. Và tôi cũng mong khi cầm phong bì tiền thưởng, không có ai phải “đắng lòng” đến mức phải… “lệ rơi”…

--------------

VỀ LẠI ĐĂK PƠ

Tôi có duyên nợ với Đăk Pơ là từ hôm anh Trần Hữu Đức bí thư huyện bất ngờ gọi điện nói có việc này em nhờ anh giúp. Nghĩ cỡ như mình thì giúp được ai, nhưng cũng cứ liều bảo: OK. Đức bảo cái trận Đăk Pơ ấy anh ạ, em áy náy quá, còn 147 liệt sĩ của trung đoàn 96 nằm đấy mấy chục năm rồi, khéo rồi mà quên hết. Em và huyện muốn làm gì đấy cho các liệt sĩ ấm lòng. Anh bố trí lúc nào xuống viết giúp một bài, đăng báo, để mọi người biết, và bọn em có lý do để xúc tiến các công việc tiếp theo.

Tổng Biên tập báo Gia Lai cũng là người... dễ tính. Tôi gọi ngay cho y, nói đi Đăk Pơ nhé. Là tôi không muốn huyện ủy đón, huyện nghèo mà mình thì đã biết có làm được gì không, nên muốn đi với đồng nghiệp, bạn bè, mà TBT thì có xe (hồi ấy tôi chưa có xe), nên nhờ vả tí. Và y Ok ngay, hẹn trưa mai đi...

KÝ ỨC CÀ PHÊ

          Cú cà phê Huế tôi uống đầu tiên là tại bến xe An Hòa, một đêm mùa hè năm 1976, tôi xuống xe liên vận Hà Nội- Huế, ngủ lại nhà trọ bến xe một đêm để mai về làng. Về nhà tôi hồi ấy là phải ra bến đò Đông Ba, xuống đò về Thanh Chương- Đại Lược- Chợ Biện. 10 giờ trưa đò mới chạy, cà rục cà rù phải 2- 3 giờ chiều mới tới. Rủ một anh bộ đội cùng phòng trọ ra bến xe ngồi ngắm linh tinh- phòng trọ kê rất nhiều giường sát nhau, mỗi người một giường nên có thể gọi là “giường trọ” thì đúng hơn.. Hồi ấy cái bến xe An Hòa vô cùng đông đúc nhộn nhạo. Mà cái hồi bao cấp ấy thì bến xe nào cũng như vậy cả, đủ thứ bẩn tưởi thanh cao ở đấy. Nhưng vẫn có một cái góc yên tĩnh với một anh chàng bán cà phê cóc, mấy cái ghế, ngọn đèn dầu... Uống xong mỗi người một ly đen nóng thì anh bộ đội giành trả tiền mất. Không được, không thể được, ai lại thế. Thế là tôi kêu… hai ly nữa, ngồi đến một giờ sáng thì lần mò tìm về nhà trọ, và… nằm thao láo đến sáng.

GIA LAI CÀ KÊ... 16

Phở là thứ xa xỉ chỉ đợi đến chủ nhật mới dám đi cải thiện 1 tô, thường là Ngọc Sơn hoặc phở 48 ở đường Trần Hưng Đạo. Mà muốn có phở ăn thì trước đó, thứ 6 hoặc thứ 7, cầm sổ y bạ sang bệnh viện cũng đang trên đường Trần Hưng Đạo, khám 91, tức là được cấp thuốc hoàn toàn. Cứ khai đại một bệnh gì đó, và bao giờ cũng được cấp 20 viên Tetrcilin, 20 viên Xuyên tâm liên (một loại thuốc nam dược chữa… bách bệnh). Xuyên Tâm liên thì bị vất ngay, còn Tetracilin thì đi thẳng lên chợ. Nó sẽ là tô phở và ly cà phê Kim Liên- lúc ấy đang ở đường Hùng Vương sáng chủ nhật…

-------------

CUỐI ĐÔNG ĐỌC LẠI VĂN CÔNG HÙNG

Hoàng Kim là một tiến sĩ, chuyên về sắn. Ông là tiến sĩ thứ thiệt, là tôi nói thế để phân biệt với rất nhiều tiến sĩ không thứ thiệt hiện nay. Ông có chuyên môn rất sâu về sắn, nhưng ngồi nói chuyện với ông mới biết ông sâu nhiều thứ nữa. Ông có đến mấy blog, có trang "học mỗi ngày" rất bổ ích. Ông dạy ở Đại học Nông Lâm TP HCM, mỗi lần lên GL thỉnh giảng, ông đều gặp tôi bằng được, bởi ông bảo, lên GL chưa gặp VCH tức là chưa lên GL, huhu khổ tôi chưa...

Có lần tôi phản biện ông khi ông bảo nếu trồng sắn trên Tây Nguyên bao nhiêu diện tích đấy thì sẽ khong cần... hút dầu dưới biển nữa, tôi bảo thế thì rừng Tây Nguyên thành rừng sắn à. Ông lại hớn hở phân  tích cho tôi cái lợi của việc bỏ rừng nghèo để... trồng sắn. Tôi thì đang phản đối quyết liệt việc lợi dụng phá rừng nghèo để trồng cao su nên phản biện ông quyết liệt...

NHÌN VỀ QUẢNG NINH

Mình có tiếp xúc, thực ra là... nhìn, một số bí thư tỉnh ủy, thì 2 ông để lại ấn tượng rất đẹp trong mình là bí thư Quảng Ninh và bí thư Quảng Nam- 2 tỉnh đều có chữ đầu là Quảng và có chữ N ở chữ sau. Là trong những cuộc họp, cuộc đi, thấy các ông ấy ứng xử, gặp gỡ hoặc phát biểu thì cảm nhận thế, chứ không được tiếp xúc sâu, nhưng ấn tượng của mình thường là không sai, ít sai hoặc sai không lớn.

TỰ KHÚC XA NHAU

sẽ xa nhau ư
chẳng nỗi buồn nào hơn thế
cứ tưởng trái đất này hoàn hảo
ai ngờ vẫn hun hút lỗ đen