Bốn mươi mốt
năm ở Pleiku, tôi đã đi hầu hết các con đường, kiểu đường dọc Tây Nguyên và từ
Tây Nguyên tỏa xuống đồng bằng.
Phải nói ngay
rằng, chả cứ Tây Nguyên, mà bất cứ đâu, giao thông luôn là vấn đề hết sức quan
trọng, nếu không muốn nói là sống còn, để phát triển. Từ 1975 tới nay, giao
thông Tây Nguyên đã có rất nhiều thay đổi, nhiều con đường mới được mở, nhưng
cũng có những thụt lùi, ví dụ từng có đường sắt từ Phan Rang Tháp Chàm lên Đà Lạt
giờ đã bỏ, cái ga xe lửa Đà Lạt giờ là điểm du lịch để khách tới check in, ví dụ
như đường 19 nối đường 1 với Pleiku, từng là 1 trong 2 con đường đẹp và tốt nhất
miền Nam thời trước 1975 (Đường kia là đoạn Đông Hà - Huế). Con đường 19 nối từ
cầu Bà Gi (Bình Định) tới cửa khẩu biên giới Đức Cơ của Gia Lai, đoạn cầu Bà Gi
- Pleiku khoảng 160 km là đoạn đường cực tốt, xe chạy êm ru không một gợn sóng,
không một nhấp nhô, mà qua 2 con đèo nổi tiếng hiểm trở là An Khê và Mang Yang,
nghe nói thi công từ cuối những năm 60 của thế kỷ trước, 20 năm sau hòa bình nó
vẫn rất tốt, nhưng giờ nó đang như mặt sao hỏa sau khi bao nhiêu rừng Tây
Nguyên theo đường này xuống cảng Quy Nhơn. Mới nhất, dù có một đơn vị BOT tráng
nhựa thu tiền nhưng đường vẫn như ruộng, tới mức cơ quan quản lý phải ra tối hậu
thư...