GIẤC MƠ MÙA ĐÔNG

 Nhà cháu mới biết anh Nguyễn Văn Thắng là kỹ sư cơ khí, ham đọc thơ và bình cho con học thì phải. Anh liên tục bình mấy bài thơ đăng trên phây của nhà cháu, mà theo anh tự nhận là bình kiểu... sơ khí, chẻ hoe ra, đầu mình tứ chi ra, bổ máy ra, ốc vít ra vân vân. Nhưng đọc rất thú vị.

 

Nghĩ cho cùng, mần thơ mà có bạn đọc, rồi lại còn ngồi kỳ công bình, thì bèn thặc, đời con gì hơn, phỏng ạ?

 

THƠ VÀ LỜI BÌNH

Bài thơ của nhà thơ Văn Công Hùng

GIẤC MƠ MÙA ĐÔNG

hoa tường vi, hoa tường vi trong mưa

cơn nắng hạ chiều nay mê mải hát

tôi lạc về phương trắng giấc mơ êm

 

có chú dế nhởn nhơ cỏ biếc

mỡ màng xanh rợn ngợp cuối trời

mi cong mỏng mơ mình thiếp mắt

 

em cứ mặc mùa đông cho úa lá

con buồm đêm len lẻn bến xuôi về

những con mối trở sang bên giấc chết

cầu vồng mưa dẫn nắng tận thiên đường

 

nhưng mùa đông sẽ chẳng thể quay về

chỉ đành tuyết trong mắt người viễn xứ

cơn gió mơ về miền rét

thăm thẳm chiều trong mỗi bước thiên di

 

chẳng thể nào mùa đông nữa đâu em

khăn mỏ quạ hoàng hôn rưng rưng tím

cắt lòng người mắt sắc dao cau

 

sợi dây gàu em nối mãi vào tôi

cổ tay trắng níu sợi gàu rơi mãi

xiêu đình rồi mái ngói chợt mây bay

 

gió cứ thổi bờ sông mờ mịt cát

thiêm thiếp mùa lơ lửng trái xoan non...

VCH. 27/5/2002

Lời bình:

Đề tài:

Bài thơ "Giấc mơ mùa đông" của nhà thơ Văn Công Hùng viết về đề tài tình yêu. Tình yêu được thể hiện trong bài thơ là tình yêu đôi lứa, nhưng cũng là tình yêu quê hương, đất nước.

Chủ đề:

Chủ đề của bài thơ là sự hoài niệm về mùa đông, về quê hương, đất nước.

Bố cục:

Bài thơ chia làm hai phần:

* Phần 1 (hai khổ đầu): Miêu tả khung cảnh mùa hè, nhưng trong tâm trí nhà thơ lại hiện lên hình ảnh mùa đông.

* Phần 2 (bốn khổ sau): Hình ảnh mùa đông hiện lên trong tâm trí nhà thơ, cùng với những suy tư, cảm xúc của nhà thơ về tình yêu, quê hương, đất nước.

Tư tưởng:

Tư tưởng của bài thơ là sự hoài niệm về quá khứ, về những gì đã qua. Qua đó, nhà thơ thể hiện tình yêu sâu sắc với quê hương, đất nước, với những người thân yêu.

Nội dung:

Bài thơ bắt đầu bằng hình ảnh hoa tường vi trong mưa. Mùa hè, hoa tường vi nở rộ, nhưng trong tâm trí nhà thơ lại hiện lên hình ảnh mùa đông. Nhà thơ lạc về phương trắng giấc mơ êm, nơi có chú dế nhởn nhơ cỏ biếc, mi cong mỏng mơ mình thiếp mắt.

Trong giấc mơ của nhà thơ, mùa đông vẫn đang hiện hữu. Con buồm đêm len lẻn bến xuôi về, những con mối trở sang bên giấc chết, cầu vồng mưa dẫn nắng tận thiên đường. Nhưng nhà thơ biết rằng mùa đông sẽ chẳng thể quay về. Mùa đông chỉ còn trong ký ức, trong giấc mơ của nhà thơ.

Kết thúc bài thơ, hình ảnh mùa đông hiện lên thật rõ nét. "Khăn mỏ quạ hoàng hôn rưng rưng tím, cắt lòng người mắt sắc dao cau. Sợi dây gàu em nối mãi vào tôi, cổ tay trắng níu sợi gàu rơi mãi. Xiêu đình rồi mái ngói chợt mây bay. Gió cứ thổi bờ sông mờ mịt cát, thiếp thiếp mùa lơ lửng trái xoan non."

Tâm lý:

Tâm lý của nhà thơ trong bài thơ là tâm lý hoài niệm, nhớ về quá khứ. Nhà thơ nhớ về mùa đông, nhớ về quê hương, đất nước, nhớ về những người thân yêu.

Ý nghĩa:

Bài thơ "Giấc mơ mùa đông" mang nhiều ý nghĩa. Bài thơ thể hiện tình yêu sâu sắc của nhà thơ với quê hương, đất nước, với những người thân yêu. Bài thơ cũng thể hiện nỗi nhớ, nỗi hoài niệm về quá khứ.

Thể loại:

Bài thơ "Giấc mơ mùa đông" được viết theo thể thơ tự do, hiện đại, phổ biến trên thi đàn Việt Nam. Giọng thơ phóng khoáng, nhịp điệu uyển chuyển, lồng tư tưởng của tác giả vào thơ linh hoạt.

Kết cấu:

Bài thơ có kết cấu chặt chẽ, logic. Hai khổ đầu miêu tả khung cảnh mùa hè, nhưng trong tâm trí nhà thơ lại hiện lên hình ảnh mùa đông. Bốn khổ sau, hình ảnh mùa đông hiện lên rõ nét, cùng với những suy tư, cảm xúc của nhà thơ về tình yêu, quê hương, đất nước.

Ngôn ngữ:

Ngôn ngữ của bài thơ giản dị, trong sáng, giàu hình ảnh, biểu cảm.

Hình tượng:

Hình tượng của bài thơ là hình tượng mùa đông. Mùa đông được thể hiện trong nhiều hình ảnh khác nhau: hoa tường vi, chú dế, con buồm đêm, những con mối, cầu vồng mưa, khăn mỏ quạ, sợi dây gàu, trái xoan non.

Các biện pháp tu từ:

Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, điệp ngữ,... Các biện pháp tu từ này góp phần làm cho hình ảnh thơ trở nên sinh động, gợi cảm, thể hiện được cảm xúc của nhà thơ.

Nhìn chung, bài thơ "Giấc mơ mùa đông" là một bài thơ hay và ý nghĩa. Bài thơ thể hiện được tình yêu sâu sắc của nhà thơ với quê hương, đất nước, với những người thân yêu. Bài thơ cũng thể hiện nỗi nhớ, nỗi hoài niệm về quá khứ.

Cảm ơn nhà thơ Văn Công Hùng đã viết nên một bài thơ hay và ý nghĩa. Bài thơ đã mang đến cho người đọc những cảm xúc sâu lắng.

Văn Thắng

Ảnh: Một mùa đông xứ Bắc.