Chủ Nhật, 21 tháng 9, 2014

VỀ QUÊ VÀ THẤY...

Thấy thôn quê thành phố xá hoặc gần giống phố xá. Đường nhựa (hoặc xi măng) xe ô tô chạy vào từng ngõ nhỏ. Xe máy nhiều hơn. Quán xá cũng nhiều hơn, quán cà phê đông khách, khuya khuya trai làng nhậu say chạy hùng dũng phết.

Đời sống nhìn bề ngoài có vẻ khá hơn, bếp gas thay củi- củi chỉ để khi nhà có việc (tất nhiên không phải tất cả, vẫn còn rất nhiều nhà lụp xụp, nấu bằng lá tre, lá phi lao). Có các hội cầu lông, hội dưỡng sinh...  dân nhàn nhã hơn. Có ông bảo: nông dân mà nhàn thì là mối nguy chứ chả phải may đâu. Nó chứng tỏ ruộng ngày càng ít, hoặc dân đã bán ruộng, không còn ruộng để làm. Nông dân mà thất nghiệp thì nguy. Có rất nhiều người làm nghề ve chai, rất nhiều vỏ lon bia được thu mua.

Giỗ, vẫn rất nhiều giỗ. Hỏi chuyện một chị, chị bảo nhà chị hầu như tháng nào cũng có giỗ, chừng vài ba mâm thôi, nhưng 1 năm phải có 2 lần giỗ to, trên chục mâm, mời đủ bà con anh em và hàng xóm. Có cái hay là gia phong được giữ, tình làng nghĩa xóm nâng cao, nhưng mặt nào đấy cũng mệt mỏi. Nhà ai cũng nuôi gà nuôi vịt là thế, để có việc là ngả ra, đỡ phải đi mua. Cỗ giờ hiện đại hơn, 10 người mâm tròn chứ không cỗ 6 người 1 bàn chữ nhật như xưa, các món ít hơn nhưng đĩa to hơn. Cỗ xưa rất nhiều món, các món được bày trong các đĩa bé xíu, xếp chồng lên nhau hình tháp... Hầu như mục đích kiếm tiền cả năm là chỉ để nhăm nhăm lo giỗ...


Về quê thấy rất nhiều cử nhân thất nghiệp. Tội nghiệp, bố mẹ nghèo, lấy con đường cho con học chữ để thoát nghèo. Bóp bụng bóp lưng vay nợ các loại để nuôi con học đại học, dù nhiều ông bố bà mẹ không biết con học cái gì. Học xong về nhà... ngồi, nằm các kiểu. Nhiều nhà nghe xui bậy, lại tiếp tục gom góp vay mượn để chạy việc cho con, đa phần là bị lừa. Thấy mình về nhiều người đến nhờ tư vấn hoặc nhờ xin việc. Nói thật là mình ứa nước mắt. Dân khổ quá, và lại thiếu thông tin, các cháu thì lại càng chả biết gì, thế là giờ cứ cầm tấm bằng vạ vật. Mình chỉ khuyên một điều duy nhất: nếu có bà con anh em ở thành phố thì hãy đổ bộ lên, từ đấy mới có cơ hội kiếm việc, chứ ở làng cả đời cũng chả có việc đâu. Và đừng nghe bọn mồi chài nó lừa, con nó nó còn chả xin được thì xin được cho ai. Hãy từ bỏ ngay ý định tốt đẹp là được làm đúng ngành nghề đào tạo, mà có việc gì hãy nhận làm ngay, lấy đấy làm bàn đạp để vào đời...

Là mình khuyên cái bọn học lực trung bình, học ở các trường trung bình như thế. Số này ở nông thôn đang rất nhiều. Chỉ thương bố mẹ chúng, khổ hơn cả khổ mà giờ ôm thêm đứa con tốt nghiệp đại học vạ vật trong nhà. Có cách gì giúp họ được nhỉ?

Nhưng cũng phải cảnh cáo các trường đại học mở lấy được, không chịu tư vấn cụ thể, vơ bèo vạt tép, dăm bảy điểm cũng tìm cách tuyển con người ta vào học, rồi cấp cho cái bằng, rồi... kệ mẹ chúng mày. Ở thành phố còn đỡ, nông thôn học hết bao nhiêu lúa gạo của bố mẹ xong mang cái bằng về dí vào mặt bố mẹ đòi mấy trăm triệu nữa để xin việc. Và bố mẹ cứ ngỡ là vài trăm triệu là xin được việc thật, cứ hỏi mình: có chỗ nào nhận thì chỉ giúp. Mình hỏi tiền đâu, có chưa, bảo có đâu, nhưng cần thì sẽ chạy, bán bò, vay ngân hàng, huy động anh em, cần thì bán... nhà. Chả lẽ lại khóc, mà giải thích thì chả ai nghe, lại bảo không nhiệt tình. Ví  dụ cụ thể là một cô bé tốt nghiệp đại học chuyên ngành... giáo dục công dân, hỏi mình chạy việc ở đâu. Mình mà biết tiếng Mán thì cũng khóc thật. Và thú thật là mình không biết cái trường nào đào tạo chuyên ngành này. Lại có đứa tốt nghiệp văn hóa học, giờ cũng hỏi: như cháu xin việc ở đâu?

Mình điên lên chửi: đi mà hỏi cái đứa nó dụ mày học ấy, mày có biết bố mẹ mày lõ đít ra kiếm ngày chục bạc để nuôi mày ăn rồi học cái ngành trời ơi đất hỡi ấy không? Sao với số tiền ấy mày không đi học sửa điện chẳng hạn. Giờ trong nhà mày, cái bóng điện hư cũng phải nháo nhào tìm khắp làng không ra một đứa sửa, thế mà bằng đại học thì cả đống...

Điên lên thì chửi thế, chứ thương chúng nó vô cùng. Thấy chúng mờ mịt hơn cả chị Dậu ấy chứ, chị Dậu còn có cái Tí và ổ chó mà bán, chứ chúng giờ có bằng đại học giáo dục công dân với văn hóa học thì bán ai mua???
Ảnh ngẫu nhiên trên nét

8 nhận xét:

Unknown nói...

Bác bảo họ kéo nhau đến gặp bà viện trưởng khoa học xã hội gì đó vừa mới nói là tỉ lệ thất nghiệp ở VN chỉ là 1,48% . Chắc là bả sẽ giải quyết tốt số cử nhân thất nghiệp này ngay kẻo người ta sẽ bảo bà ta nói điêu .

CAD nói...

Xã hôi hóa giáo dục đào tạo, tìm mọi cách để mở và nâng cấp các trường đại học, cao đẳng. Trường cứ đào tạo, còn việc làm thì...mặc mẹ mày! Đó là thực trạng đau xót của VN. Tuy nhiên, tiên trách kỷ-hậu trách nhân, dân ta cũng mắc bệnh háo danh truyền kiếp. Khi con học xong THPT thì nên theo năng lực mà định hướng cho con học gì để sau này lập nghiệp, nhưng lại cứ muốn con nhà tôi phải học đại học (gì cũng được) miễn là đại học, bảo đi học lấy một cái nghề thì không thích vì lại làm công nhân mà không được làm ông nọ bà kia? Năm học này, có mấy người bạn ở quê nhờ tư vấn, tôi bảo "đừng nghĩ đến đại học, nếu con bạn không thật sự giỏi" mà nên cho cháu đi học trung cấp nghề và họ nghe theo. Bao giờ người dân thay đổi được suy nghĩ "không phải cứ học đại học và làm trong cơ quan nhà nước mới gọi là thành đạt" thì mới hết cảnh cử nhân vất vưởng không việc làm./.

Nặc danh nói...

Đọc bài của bác Công Hùng mà thấy buồn cho đất nước chúng ta, bao giờ chúng ta phát triển tốt lên được khi mà những "người lớn làm giáo dục" chỉ toàn là bọn đục khoét và vô lương tâm với thế hệ đi sau, vô lương tâm với tương lai dân tộc.

Vì sao chúng ta không đào tạo đội ngũ công nhân lành nghề với lực lượng đông đảo, đào tạo hạn chế chuyên gia nhưng có chất lượng cao, xây dựng 1 hình tháp về nhân lực và trí tuệ. Chúng ta đào tạo cào bằng và tất cả đều "lùn" tài đức.

Trách nhiệm của nhóm " người lớn làm giáo dục" là trách nhiệm với lịch sử dân tộc nhưng có lẽ họ chỉ nghĩ đó là một ván cờ may rủi và sống chết mặc bay tiền thầy bỏ túi.

thỉ nói...

Thất nghiệp á! Thế thì đi học tiếp! Lê nin chẳng nói" Học, học nữa, học mãi" là gì.

Nặc danh nói...

VCH thấy thực trạng của quê ông, cũng là thực trạng của đất nước, buồn vô cùng.
Lớp trẻ mà thất nghiệp rất dễ hư hỏng.
Không biết thế nào nữa, tôi cũng có một vài đứa cháu đang thất nghiệp, lo ngay ngáy ngày đêm.

Lích nói...

Đúng, học đại học xong mà thất nghiệp thì tiếp tục nã tiền của thầy u mà học tiếp luôn cao học đi rồi học cao học xong về nằm ườn ở giường nó cũng oai thúi ra. Haha!

Unknown nói...

Có nghề nghiệp đâu mà nói thất nghiệp. Ngoài tờ giấy "lộn" gọi là bằng cấp thì thử hỏi xem trong đầu có được gì để làm việc? Tự lo cho bản thân không xong thì cử nhân với kỹ sư dùng vào việc gì? Động lực sống của thanh niên thời buổi này hầu như là số không, có chút động lực thì đua đòi hưởng thụ, khư khư cho riêng mình chẳng biết người xung quanh khốn khổ thế nào. Thành công của giáo dục đấy!

Chế Quang Thịnh nói...

bác Hùng ơi. cho con mượn đăng lên facebook của con nhé. con cảm ơn bác. ước gì các bác ở "trển" cũng đọc được bài này của bác nhỉ.