Thứ Hai, 18 tháng 11, 2013

GIALAI CÀ KÊ 2

Lớp mình hồi ấy sau khi ra trường, có 3 cặp lấy nhau, và ơn giời, cho đến bây giờ vẫn còn... ở với nhau.

Không có cặp nó và nàng. Thế mới tài.

Nhưng mình tin, trong tim của cả 2 đứa vẫn còn luôn nhỏ máu về nhau (mượn Tự lực văn đoàn tí cho nó diễm lệ).

Rốt cuộc cái nhóm 5 đứa thề sống chết với nhau ấy, thề cùng lên Tây Nguyên với nhau ấy, chỉ có tôi lên Pleiku và ông Song Cuộc học Lý về Buôn Ma Thuột. 3 thằng còn lại "đào ngũ" trước ngày đi.
Mới lên TN đấy

Vì là xung phong lên Tây Nguyên nên cái quyết định phân công công tác của tôi được đánh số 10, tức là gần đầu, cả khóa ấy cũng phải dăm bảy trăm sinh viên ra trường. Khóa I nên rất oách, gần như muốn đi đâu thì đi, có những tỉnh cử cán bộ về trường, năn nỉ xem hồ sơ để chấm người trước. Như đã nói, tôi có 2 chỗ nhận, là Bình Trị Thiên (tức Huế) và Khánh Hòa, tức Nha Trang. Nhưng lòng đã quyết, tình bạn là thiêng liêng cao cả, tôi vẫn một lòng một dạ lên Tây Nguyên với nó.

Trong 10 người được đại diện lên nhận chứng nhận tốt nghiệp trong hội trường 3 Lê Lợi (thời tôi, sau 3 năm thì phải, có chứng nhận của cơ quan công tác mới quay lại trường nhận bằng chứ không như bây giờ mũ mão nhận ngay rất oách), quyết định phân công công tác, ngoài tôi, tôi nhớ có 1 em nữa cũng người Huế, trông mỏng manh lắm, da ngăm có cái nốt ruồi rất ấn tượng. Em này về Thuận Hải, một nơi còn xa hơn, có vẻ kinh hơn Tây Nguyên nữa. Giờ nhờ fb mình biết em này là ai rồi, nhưng nhìn ảnh trên fb thì... không đẹp như ngày xưa, hihi... Em đã bà nội bà ngoại chi đó rồi...

Đến tận hôm đăng ký xe để đi tôi vẫn chưa biết nó đào ngũ. Tối ấy nó bảo ông bà già bảo về nhà ăn cơm để mai đi thì ông già nó mới nói là thôi cháu đi 1 mình, thằng con bác không đi với cháu được. Chao ơi là mình buồn. Đổ vỡ hơn phe XHCN đổ vỡ, hơn tường Béc Lin đổ. Và hốt hoảng nữa. Chết cha, đường xa thế, mịt mù thế, đã biết Tây Nguyên với Tây không nguyên nó ra làm sao đâu. Duy nhất có một cái thư của mẹ viết bỏ trong túi, gửi cho ông trưởng phòng tổ chức ty Văn hóa nơi mình sẽ về nhận công tác. Mẹ xem hồ sơ, thấy có thư của ông này gửi mình, nói chú đọc hồ sơ của cháu, thấy mẹ cháu như thế như thế, thì ra ngày trước mẹ cháu là sếp của chú. Thế là mẹ viết một cái thư đưa mình dù mẹ cũng không nhớ ông này là ai, hẹn lên thì đưa cho ông ấy. Cái thư ấy mình đã không bao giờ đưa, nhưng trước khi ông trưởng phòng ấy về hưu về lại Thanh Hóa thì mình có kể cho ông ấy về cái thư và ông ấy nói, có như thế mới là... VCH hehe...

Tôi giận nó kinh khủng, nhưng cả nể nên vẫn ăn bữa cơm có thịt con gà trống già ninh nhừ ăn bún. Sáng sau mưa tầm tã, tôi đeo ba lô ra bến xe An Cựu lên cái xe Rờ nôn vào Quy Nhơn. 12 giờ đêm thì đến Quy Nhơn, tôi xếp hàng mua vé lên Pleiku thì hết, về nhà trọ nghỉ nguyên buổi sáng, trưa lại tiếp tục ra xếp hàng mua vé. Giờ từ Pleiku xuống Quy Nhơn chỉ hơn 2 tiếng, thậm chí giữa chiều hứng, rủ nhau chạy xuống Quy nhơn nhậu, xong 9-10h đêm về ngon lành, mà sao hồi ấy nó khổ thế. Đã thế suýt bị lừa. Là mình ở cùng cái nhà trọ với 1 ông bộ đội. Ông này nói chuyện rất có duyên và kể chuyện Pleiku rất hấp dẫn. Thì ra ông là lính ở trên ấy. Mình mời ông này ăn cơm và ăn sáng mấy bữa. Đến bữa tối ấy ông ngỏ ý mượn tiền mình. Mình OK, sinh viên trong sáng lắm, sẵn sàng giúp người. Về phòng trọ, chưa kịp lấy tiền đưa thì thấy quân cảnh ập vào, bắt anh này. Mình cũng không hiểu lý do tại sao, chỉ thấy anh ta ngoan ngoãn đi. Hồi ấy nhà trọ bến xe không như bây giờ, nó là một cái phòng, tất nhiên, và giường, cũng tất nhiên, nhưng là rất nhiều giường, mỗi người một giường. Đồ đạc nếu nhiều thì gửi chủ nhà. Mình ở đấy đến ngày thứ 3 mới mua được vé lên Pleiku.

Đường đẹp, rất buồn nhưng vẫn nhận thấy bướm rất nhiều, và rất nhiều kỳ hoa dị thảo. Con đèo An Khê thực sự thu hút mình. Và may mắn nữa là giữa đèo thì xe hỏng, tha hồ ngắm, tha hồ buồn, bởi hoàn toàn không hình dung ngày mai của mình nó sẽ như thế nào. Mình nhớ trên xe có 1 ông diễn viên điện ảnh rút ví ra khoe ảnh chụp chung với Thẩm Thúy Hằng. Cũng nhớ những đàn dê lững thững trong chiều. Nhưng nhớ nhất là những người đàn bà dân tộc cởi trần đeo gùi đi hàng 1 trên quốc lộ. Nhưng cặp vú- lần đầu mình thấy- teo tóp, chứ không căng mẩy chắc nịch cong vút lên như của nàng. Đặc biệt là nó đen hoặc nâu chứ không trắng đến ghê răng như nó tả nàng của nó.
Tết đầu tiên ở tây nguyên, 3 thằng, 1 thằng văn, 1 thằng Toán, 1 thằng Lý

Bến xe Pleiku hồi ấy hiu quạnh trong một khu rất nhiều cây cổ thụ. Mình xuống xe và suýt... khóc. Nhưng rồi cũng đeo ba lô đi, sau khi hỏi một cô gái đi xe honda xuống đón người nhà đường vào phố. Xuống một con dốc rồi lên một con thì thấy một khách sạn, nó là KS Hùng Vương bây giờ. Một quyết định lóe lên: vào đây ở đã, xem thế nào rồi tính. Xiền đang căng. Hồi ấy khi nhận công tác, nhà trường căn cứ vào quyết định cấp tiền tàu xe, rồi có 120đ tiền miền núi (lương hồi ấy của mình 65đ), mẹ cho 100đ nữa. Ấm no hạnh phúc mà, lo gì.

Vào KS việc đầu tiên là tắm. Cha mẹ ơi, không có nước. Len lén bỏ cái nắm cơm nhà nó nắm cho từ Huế vào lavabo, mình khóa cửa và đi dạo Pleiku, đến cái nơi mình sẽ nhận công tác. Nói thêm, trong quyết định ghi rõ: Ngày 25/11/1981 phải có mặt tại Ty VHTT Gia Lai _ Kon Tum nhận nhiệm vụ. Mình con nhà cán bộ, ba mẹ đều Bôn sệt, nên cái sự chấp hành nó là đương nhiên. Lần đầu tiên mình... không chấp hành là lần này, bởi khi mình xuống xe là xế chiều ngày 25/11, nhưng mình không vào cơ quan.

Đi loanh quanh thì thấy, Pleku đúng là... Pleiku thật. Cái gì cũng đỏ, vì bụi. Và khô, không khốc khô. Thì đến khách sạn còn không có nước tắm, huống gì. Thị xã rất tiêu điều so với Huế. Chỉ nhiều thông và bướm. Những con dốc nữa. Qua ty VH thấy đang có... đám ma. Té ra là có 1 ông trưởng phòng tài vụ đột tử. Hồi này cán bộ của Ty Văn hóa chủ yếu là bộ đội tăng cường, chỉ có 2 ông có bằng đại học, 1 là người dân tộc Jrai, 1 là người Hà Nội, sau về HN làm báo, có dính vào vụ gì đấy, bị đi tù mấy năm, giờ chắc ra rồi, 1 ông cao đẳng mỹ thuật, còn lại là tay ngang, có nhiều người chưa tốt nghiệp cấp 3, vì thế, chả mấy người ưa cái gã tóc dài quần loe áo chẽn ria con kiến, là tôi, về nhận việc...
Năm thứ 3 ở Tây Nguyên, được mời đi đọc thơ

Ngày đầu tiên nhận việc, ông phó phòng tổ chức kêu vào căn dặn như... bố dặn con, nào là phải khiêm tốn, phải sinh hoạt quy củ, phải biết trên biết dưới... rồi ông dẫn tôi xuống giao cho phòng Văn Nghệ. Ông trưởng phòng nhìn tôi như nhìn quái vật, rồi không nói không rằng ra lấy xe đạp phóng thẳng. Tôi lơ ngơ đứng không ra đứng ngồi không ra ngồi, may có một chị, khá xinh, xách ghế ra bảo anh ngồi đây, rồi hỏi chuyện rất thân thiện. Chị này nếu đi theo đường văn chương thì sẽ rất nổi tiếng, nhưng sau khi học gần xong khóa 3 Nguyễn Du thì chị bỏ, giờ trở thành đại gia ở Sài Gòn. Sau tôi với chị này khá thân, và may là có chị chứ không buổi đầu tiên nhận việc của tôi nó bẽ bàng đến thế nào. Sau tôi mới biết, ông trưởng phòng nguyên là trung úy bộ đội biên phòng, có lần cơ quan cử ông đi học chính trị ở Hà Nội, lớ ngớ thế nào ông lạc vào cái lớp viết văn của quân đội mở cũng trong khu ấy. Thế là ông có cái chứng chỉ... nhà văn dù ông này cố rặn nó cũng không ra chữ. Thế nên khi giải phóng, trong số bộ đội tăng cường ông là người duy nhất biết "viết văn". Nhưng ông này rất lạ, rất ghét, đến mức thù, trí thức. Ông GS TS Tô Ngọc Thanh và PGS TS Phạm Hùng Thoan hồi ấy hay vào làm fonclo đến là khốn khổ với ông này. Ngay trưởng ty hồi ấy, một người rất trọng chữ nghĩa, trọng trí thức cũng bị ông này khủng bố hàng ngày. Không ủng hộ thì chớ lại còn toàn phá ngang. Nhưng mãi sau này tôi mới biết, chứ thời gian đầu tôi cứ ngây thơ lễ phép, rất lễ phép với tất cả. Hôm sau ông phó phòng người Jrai kêu tôi lên hẹn rất cẩn thận, nói là trưởng phòng ủy quyền tôi làm việc với Hùng, sau 7 giờ tối không được ra khỏi cơ quan vì an ninh, cách cơ quan 500m là có fulro, không được ra khu Diệp Kính vào ban đêm vì khu ấy gái điếm rất nhiều, không được để tóc dài quần loe, không được thức khuya, sáng 5h phải dậy tập thể dục, chiều phải tăng gia, không được tụ bạ nhâu nhẹt... Sáng  mai lại một ông phó phòng khác kêu tôi lên, lại căn dặn...

Huhu họp đã, rỗi mần tiếp...
(Bài 1 Ở ĐÂY)


7 nhận xét:

Nặc danh nói...

Chú Hùng hồi 1980s chắc chỉ bằng nửa chú Hùng 2013 nhỉ. Nhìn tếu khg chịu được. hehe

Unknown nói...

tôi đọc bài của bác thấy hay quá.

Nac danh nói...

Quần loe không có thắt lưng
Tóc dài áo trắng lẫy lừng đọc thơ
Thật mà cứ tưởng như mơ
Một thời như thế bây giờ thì sao?
....

Nặc danh nói...

Quần loe không có thắt lưng. Tóc dài áo trắng lừng khừng đọc thơ

Daniel nói...

Một trung uý biên phòng vào nhầm lớp học , và trở thành ( sếp của các) nhà văn .
Nghe quen quen kiểu như lùa 1 con bò qua Liên xô , khi quay lại Việt Nam nó thành ông tiến sĩ...
Đúng là những chuyện của quê mình những năm 80 thế kỷ trước.
Ảnh của Nàng thấy rồi , còn " nó " ở đâu đây hả anh Hùng ?

Nặc danh nói...

Bài viết duyên ghê, làm tôi nhớ những ngày xưa của mình cũng na ná...
Bạn SG.

Lê Phước nói...

Đoc bài cùa bác nho năm 1973 lên Pleiku.