Có lẽ nên bắt đầu từ sự kiện cướp hoa ở Hà Nội năm nào. Không ai có thể tưởng tượng giữa Hà Nội thanh lịch và hào hoa lại xảy ra sự việc vừa đau lòng, vừa xấu hổ, vừa buồn cười như thế. Nhiều người đổ cho những người cướp hoa là người ngoại thành, ở nông thôn lên. Nhưng lại cũng có một thực tế là ở các tỉnh thành phía Nam, hoa, cây cảnh, có cả những chậu cây giá hàng chục triệu được bày ngoài đường và không bị mất. Năm nào thành phố Hồ Chí Minh chả tổ chức lễ hội hoa xuân ở đường Nguyễn Huệ, rất hoành tráng và diễm lệ, chả suy suyển một cành. Và nhiều tỉnh thành nữa đều tổ chức như thế, có bị cướp đâu? Nói thế là xúc phạm người nông thôn, người ngoại thành. Có một điều gì đó để người thủ đô không coi thủ đô là của mình, để họ thấy thủ đô không phải là của họ. Soi nó vào lễ hội đền Trần thì thấy còn thê thảm hơn nữa. Cả quan lẫn dân lăn vào cướp ấn. Phải gọi là cướp mới chính xác vì không thể dùng động từ nhẹ hơn. Dẫu là một thứ rất hão nhưng ấn vẫn tượng trưng cho uy quyền và sự giàu sang. Thế là già trẻ lớn bé lao vào cướp, quan dân cùng cướp, đau đớn và tủi hổ mà vẫn nhào vào.
Phải chăng nó bắt nguồn từ sự khủng hoảng các giá trị.
Khi mà nền giáo dục càng cải cách càng sai lầm, đến mức có người phải kêu lên không được mang học trò ra làm vật thí nghiệm, không được biến giáo viên thành người buôn chữ. Khi mà thi cử trở thành thước đo hão huyền của năng lực thực sự, bằng cấp trở thành vật bán mua, cả công khai và ngấm ngầm, bọn tội phạm thì in bằng giả bán, ngành chức năng thì tổ chức thi cử nhập nhèm học hành qua loa. Thi tốt nghiệp thì gần 100% học sinh đậu thì thi làm gì cho tốn tiền của và công sức của nhân dân. Đại học mở tràn lan, năm bảy điểm cũng đậu. Tỉnh bé bằng nắm đấm mà có khi có vài ba trường đại học, lấy sự có nhiều trường đại học để chứng minh sự phát triển. Nhưng chưa kinh bằng thảm họa tại chức, từ xa... Thảm họa này gây ra cho xã hội những đảo lộn giá trị ghê gớm khi mà những tấm bằng phọt phẹt ấy vô tư và đương nhiên sánh ngang, thậm chí là hơn những tấm bằng chính quy nghiêm túc, dù cái loại chính quy nghiêm túc ấy cũng ra đời từ những đại học 5 điểm và những đợt thi nhốn nháo mà mới đây nhất, là cuộc tố cáo của sinh viên trường luật nào đó tố cáo trưởng khoa ăn tiền của sinh viên để họ chả phải học gì vẫn nghiễm nhiên đậu...
Bọn tội phạm thì tất nhiên bị bắt, còn ngành chức năng thì vẫn tiếp tục dạy, thi, mở lớp, mở hệ, mở trường tràn lan mà không hề hấn gì. Ngay khi tôi viết bài này thì đang là mùa..."đánh bắt xa bờ" của các giáo sư bạn tôi ở Đại học Huế. Nếu có thời gian, tôi xin trở lại đề tài thú vị này, cái đề tài mà có một quan chức giáo dục bảo nó là nồi cơm của các trường, bỏ đi là treo nồi nên cứ phải tồn tại, dù ai cũng thấy nó chướng tai gai mắt, nó vô bổ và nhăng nhố.
Rõ ràng là các giá trị rất cao đẹp, được cha ông vô cùng tôn trọng đang bị thả nổi, bị biến tướng, bị hóa thành thương trường dành cho những kẻ bất lương lũng đoạn. Và như thế thì niềm tin vào sự công bằng, vào những giá trị, dẫu là tương đối, đã bị trả giá. Khi ấy thì tư tưởng bất cần đời xuất hiện. Nó khiến cho con người lạnh lùng, tàn ác, ích kỷ. Điều ấy giải thích tại sao bây giờ người ta rất hay đánh nhau. Đi ngoài đường khẽ va chạm là đánh nhau. Dân đánh dân, dân đánh công an, công an đánh dân. Và hôm nay báo chí vừa đưa tin, hiệu trưởng đánh nhau rồi cắt cổ giáo viên trong trường chết ngay tại chỗ. Ngày nào báo chí cũng đưa tin tội ác rùng rợn. Nó chính là hệ quả của một đời sống thiếu lý tưởng, một lối sống gấp, tham lam, tàn độc. Sự ích kỷ còn bắt nguồn từ chính hệ quả của cách giáo dục ở cả gia đình và nhà trường khi mà cái tôi bị đẩy đi quá đà, và cả khi mà tinh thần cộng đồng vì lý do này hay lý do khác bị ngăn cản. Cái ý thức cha chung không ai khóc, của chung ai dùng cũng được, việc lớn đã có người khác lo khiến người ta lăn xả vào cướp hoa, dù có khi nó chả đáng bao tiền, người cướp ấy thừa sức bỏ tiền ra mua, nhưng vẫn không "sướng" bằng cướp được cái của chung kia, bởi nó chứng minh được tư tưởng anh hùng nhất khoảnh, cái tư tưởng ta chả sợ ai, ta là số một...
Sự giàu lên bất thường cũng tạo ra khủng hoảng. Người ta không tin những gì người ta đang có, hoặc tin nhưng mong manh. Tự nhiên đang ăn mày đánh dậm, đang xe ôm cửu vạn bỗng biến thành đại gia, bỗng nứt đố đổ vách, bỗng có quyền "xuyên tường"... Dẫu hung hăng thế nhưng ban đêm, vắt tay lên trán, chợt nhớ về thân phận, là hoang mang, là toát mồ hôi. Thế là người ta phải củng cố niềm tin, vào chùa chiền công đức, vào cả những điều nhảm nhí, mà khốn thay, không chỉ dân đen ít học tin theo. Vì thế thi thoảng báo chí lại chụp ảnh hàng đoàn xe biển xanh nối đuôi nhau đi lễ. Nó là sự khủng hoảng niềm tin. Không tin vào mình, không tin vào những gì xung quanh mình. Thế là nghe nói ở đâu thiêng bèn tìm mọi cách đến lễ. Ở đền thờ bà Chúa Xứ An Giang, nghe nói có người cung tiến cả những đồ vật có giá trị hàng trăm cây vàng, cuối năm ban quản lý đem tất cả đổ thành vàng thỏi, chất đầy cả kho...
Báo chí nhiều khi cũng tiếp tay vào sự khủng hoảng. Tôi là một công chức, tốt nghiệp đại học hơn ba mươi năm nay, công việc cũng được coi là ổn định, thành đạt, thế mà lương bây giờ không quá 5 triệu/ tháng. Thì biết thế và an phận thế. Nhưng khi xem báo, thấy ca sĩ này ở nhà triệu đô, hoa hậu nọ có trang trại vạn đô, người mẫu kia sở hữu rì soọc chục triệu đô vân vân thì trời ạ, ai mà không gợn lên một chút mặc cảm tự ti. Xã hội ta hơn chín mươi phần trăm là những người bình thường như tôi, thế mà báo chí lại dành rất nhiều sự quan tâm cho thiểu số còn lại, nào là yêu thế nào, "lộ hàng" ra sao, cởi quần cởi áo có gì khác người, cho đến con chó họ nuôi cũng thành vơ đét...
Sự khủng hoảng còn chính ở lòng... nghĩa hiệp. Một đất nước có chính quyền hùng mạnh, có các đoàn thể chính trị vững bền, mà lâu lâu lại phải đi khen thưởng các "hiệp sĩ bắt cướp", các hiệp sĩ này lại trở thành đội săn bắt cướp chuyên nghiệp, dù là cơm nhà áo vợ, họ trở thành chỗ dựa của những người dân thấp cổ bé miệng. Lại phải tổ chức những tốp đoàn viên tình nguyện chạy xe máy kéo theo cái thùng như thùng kem dò đinh của bọn đinh tặc rải, và coi đó như là những tấm gương xả thân vì cộng đồng, những điển hình tiên tiến. Một nhà báo bạn tôi bảo: Mỗi khi đọc những tin ấy bạn lại thấy buồn. Và quả là không thể không buồn. Thế thì nhân dân còn tin gì vào chính quyền cơ sở, vào những công bộc hưởng lương từ thuế của dân mà lại không bảo vệ nổi dân...?
Nhưng may thay, tình yêu Tổ quốc của dân ta thì vẫn ngùn ngụt như thuở nào. Những động thái biển đông vừa qua, các ý kiến của nhân dân vẫn tràn ngập nguyên sơ tình yêu nước. Dân tộc Việt Nam là thế, tinh thần tự hào và xả thân vì nước của dân ta là không thể phủ nhận.
Tuy thế, không thể không nhìn nhận, những khủng hoảng trên là có thật, và không chỉ có ngần ấy, nó là một nguy cơ. Cần nhìn thẳng vào sự thật để tìm một sự vận hành và vá lỗi những khủng hoảng, để cho nước Việt ơi nước Việt mãi thanh bình...
Tối 26/6/2011
VĂN CÔNG HÙNG
13 nhận xét:
ông Hùng ơi! Lại còn vụ mấy chục người tham gia cướp tiền của nạn nhân bị cướp giữa phố phường thanh thiên bạch nhật nữa chứ.Đọc bài này của VCH,tôi liên tưởng đến bài của Tuấn Hoc viện HCQG.Rõ khổ cho cái nước Việt mình, quá nửa thế kỷ xây dựng con người XHCN rồi mà ra nông nỗi này đây
Khi Krinamusti cảnh báo : kỹ thuật văn minh đi lên đồng nghĩa với việc văn hóa tinh thần đi xuống, hẵn ông đã lường trước tình trạng quỉ ám của thế lực đồng tiền. Chúng ta đang phát triển một cách thiên lệch, không hài hòa, đồng bộ, thiếu tầm nhìn. Từ chổ quá ham hố lý tưởng, chuyển đột ngột sang quá ham hố làm giàu, chúng ta vội vàng đến nổi ấu trĩ bỏ rơi mất tính thận trọng, tầm dự đoán, và cả chiều sâu triết lý của tri thức, dù chỉ là tri thức tổng quát. Một anh nông dân khổ sở vì không giải quyết được cái nghèo bế tắc, bỗng đùng một cái ôm một đống tiền, cũng ...khổ nốt với trăn trở làm sao sử dụng hữu hiệu chúng. Nếu anh ta bảo thủ, an phận cất giấu số tiền đi còn đỡ, háo hức đem xài cho đã mới thành... loạn. Đó là chỉ nói riêng về khía cạnh xã hội, chưa dám bàn tới mặt chính trị, vì sợ ...ủ tờ ! Hì hì ...
Chả hiểu sao không còm được. Bấm vào chữ " đăng một nhận xét" thì máy báo " Đang chuyển hướng", một lúc thì blog bị out luôn. Làm đi làm lại mấy lần đều không được. hình như ở blogspot đều vậy cả. Hôm qua tôi vào blog Thùy Linh ( cũng blogspot) cũng gặp trường hợp tương tự.
Chẳng ngờ ông gặp nạn văn chương nhiều thế, gặp nhau toàn thấy ông cười khe khe khe, cứ ngỡ đời ông thuận buồm xuôi gió lắm, hóa ra toàn gặp đe đe đe.
Nguyễn Quang Lập
Vote cho bác một phiếu. Lâu lâu đọc được một bài gan ruột.
Chào các bác !
Thêm một kẻ hèn này nữa, xin được góp mấy ý khờ khờ dại dại về chuyện cướp.
Lịch sử cách mạng nước ta không một sách nào lại không có các đoạn như:... khởi nghĩa cướp chính quyền;...Cướp của nhà giàu chia cho người nghèo... Ngay như quốc ca cũng nhắc về bọn giặc...cướp thóc lúa, cướp nguồn sống dân mình,...
Cái bầu không khí toàn ...kẻ cướp ấy lan tràn vào văn chương, vào sách giáo khoa, phổ biến cả trong câu cú thường đàm bao nhiêu năm, nên nó ăn sâu vào tận tiềm thức khiến mọi hành vi không còn tìm đâu ra gốc gác, nguyên nhân.
Chuyện giá trị đảo điên cũng thế, làm cách mạng theo kiểu cách lật đổ hết và đánh giá lại mọi thứ không theo chuẩn mực khoa học nào, mà chỉ là ..sự soi rọi của học thuyết... quá đát.
Truyền thống văn hóa, thuần phong mỹ tục đã bị nhào nặn không thương tiếc trên quan điểm, lập trường này khác như máy vắt sữa hút ra cả máu từ bộ vú của chị bò sữa già, thì luân thường đạo lý còn gì nữa.
Bọn nha lại, quan quân thời nào hay lo chuyện "tâm linh" là sắp có đại biến, vì chúng được hưởng thụ những lợi quyền danh vị không do tài sức của mình, mà do cơ chế, cơ cấu,...mang lại. Đến mức chính họ hoang mang, cho rằng phúc lộc này nhờ vào những quyền uy vô pháp vô thiên nào đó mang lại. Không mê tín sao được sau khi đã quá mê tiền, mê quyền.
Nói càng thêm buồn, phải ngồi lại tỉnh táo để nhìn nhau, để soi rọi và sửa chữa gấp, không thì...tiêu: Thế hệ chúng ta đã mất gốc hoàn toàn- như bác DTQ khẳng định.
Đích đến của loài người là sự tự huỷ diệt,do đó con người càng ngày càng mất nhân tính.
Entry cuối tháng nên nặng ký hơn chút. Nhưng nói chung thì văn sĩ các bác đều họ hàng với ông Cao Văn Lầu.
Tui cũng giống Bọ Lập.Thấy bài viết gan ruột,bị dẫn dụ cũng... ruột gan theo nên gõ quá dài.Gõ chưa hết thì out.Ngại không muốn gõ lại.(may không gõ lại,gõ dài chưa chắc đã cho hiện,hì hì...)
Bác Bọ mến ! Trang web của bác cũng nỏ còm được - bác khóa nó cứng ngắc rùi còn gì ! Không chỉ khoản còm, dạo này vào chiếu bác cũng nặng nề, chậm chạp hẳn đi so với thời gian trước đây. Bác có đeđeđe ... phạm trúng ai không mà bị như rứa hả bác ?
@Bác Văn Công Hùng!
Em cũng học tại chức ra (ĐH Kinh tế TPHCM) và cũng có được một tấm bằng phọt phẹt. Nhưng em không đi làm cho nhà nước, không lãnh lương của nhà nước, em đi làm cho bọn tư bản thối tha bóc lột nhân dân đến tận sương tủy (bọn này nó không cần bằng cấp bác ạ, nó chỉ quan tâm mình có làm được việc nó giao hay không), vậy em có thuộc đối tượng được đề cập đến ở bài viết trên không bác?
Nhà tui 3 đời ăn cướp, ông nội cướp chính quyền, bố cướp ruộng đất,còn tui mới chỉ biết cướp vặt. Tui đang cố học hành bằng cấp để phát huy truyền thống gia đình.
VCH ơi, mình vốn ko thik gì ông Karl Văn Marx nhưng có 1câu của ông ấy thi mình nhớ mãi: Tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội.
Vậy cũng có nghiã là XH nào thì sẽ có con người ấy.
Đó là sự cắt nghĩa cho cái sự khốn nạn của con người trong XH VN thời nay.
Đừng trách dân ta mà trách cái XH quái đản bắt dân ta đang sống ấy.
Mình vừa đọc bài của VCH viết về thằng Chử Anh Đào. Thú vị lắm nhé. xong.
Đăng nhận xét